Blink

Daha önce başka bir kitabını önerdiğim Malcolm Gladwell'in bir kitabını daha okumayı bitirdim. Bu seferki de özellikle ABD olmak üzere birçok ülkede "Outliers" kadar ün sağlamış olan Blink : The Power of Thinking without Thinking (Türkçe adıyla Düşünmeden Düşünebilmenin Gücü : Göz Açıp Kapayıncaya Dek).

Kısaca Blink olarak adlandıracağım bu kitap yine Outliers gibi bize tamamen farklı bir bakış açısından gündelik hayata bakmamızı sağlıyor. Birçok durumda nedenlendiremediğimiz ama adeta bir altıncı his olarak adlandırdığımız karar mekanizmalarından; bilinçdışı verdiğimiz kararların nelerden etkilenebileceğinden; bazen hür iradeyle aldığımızı düşündüğümüz kararların aslında nasıl da oyuna getirilerek bize dikte ettirildiğinden; en akıllı, kültürlü, bilinçli olanlarımızın bile stereotiplerden nasıl etkilendiğimizden bahsediyor.

Kitap tüm bu ilginç başlıkları günlük hayattan örneklerle, bilim adamları tarafından yapılmış testlerle destekleyerek psikolojik bu tanımların havada kalmasını engelliyor ve kafamızda daha rahat yer almasına olanak sağlıyor. Kitap yapılmış ilgniç deneylerden, özellikle 20. yüzyıldan anekdotlardan oluşuyor. Bruce Springsteen'in 41 Shots (Amerikan Skin) adlı şaheserinin hikayesini, ABD'deki büyük firmaların CEO'larının boy ortalamasını, son zamanlarda en sevdiğim dizilerden olan "Lie to Me"nin çıkış noktasını, Coca-Cola'nın bir ara piyasaya çıkardığı New Coke'un neden başarısız bir girişim olarak kaldığını ve daha birçok şeyi bu kitapta okuyabilirsiniz.

Kitabın özellikle öne çıkardığı bir noktadan bahsederek yazımı bitiriyorum, "ince dilimleme (ya da thin-slicing)". Gladwell hepimizin yaptığı ama uzmanların elinde ciddi bir kabiliyete dönüşen ince dilimleme ile büyük resmin tamamına değil de sadece bir kısmına bakmak suretiyle neyin ne kadar önemli olduğu konusunda saatlerce düşünerek, teoriler üreterek alabileceğimiz kararları anında alabileceğimizi iddia ediyor. İnce dilimlemenin örneklerinden bahsederken pozitif yanlarının yanısıra negatif yanlarından da ve bunun nedenlerinden de bahsediyor.

Gerçekten çok ilginç bir kitap olduğunu düşünüyorum. Psikoloji üzerine bir kitap olarak, iş hayatı konusunda ilginç bilgiler edinmek için veya günlük hayatımızda aldığımız kararların ne kadar bilinçli olup olmadığını anlamak için okuyabilirsiniz. Tavsiye ederim.